.

Prestar og pólitík Þorgeir bróðir og Gísli Björn rífast nú um það hvort prestar eigi að vera pólitískir eður eigi. Þetta er skemmtilegt hjá þeim, og hvor hefur nokkuð til síns máls. Gísli hefur nú tekið upp á þeirri nýbreytni að lesa einhverja handhæga tilvitnanabók, og notar hana óspart á bloggi sínu. Það gerir hann skv. mælingum 23% gáfulegri en ella. Þeir romsa nú út úr sér þvílíkum færslum að það mætti halda að þeir ættu að vera að læra undir próf. Kannast við þetta. Ber er hver að baki sér nema bróður eigi, og hér er mitt innlegg: Eiga prestar að vera pólitískir? Já, tvímælalaust. Trúarbrögðin snúast um að móta einhverja lífsstefnu. Ef trúin á að vera lifandi þá þykir mér eðlilegt að hún sé sett í samband við nútímann og atburðir hans túlkaðir í ljósi trúarbragðanna. Heimsmálin eru þar kjörinn vettvangur til að taka dæmi. Presturinn er lærður í trúarbrögðunum (ekki bara kristninni) og túlkun biblíunnar. Þess vegna ætti að vera áhugavert, frekar en eitthvað annað, að heyra hvernig hann setur trúna í samband við nútímann. Ef hann á (eins og Gísli vill sennilega) að taka endalaus huglæg og óraunveruleikatengd dæmi úr 1. Mósebók og fjalla um hugmyndir sínar út frá þeim þá hefur iðkun trúarbragðanna ekki sama gildi og ella. Þá fá sóknarbörnin ekki að heyra frá prestinum sínum hvernig hann telur að kristinn maður eigi að bregðast við því sem er að gerast í kringum hann, í dag, raunverulega. Presturinn er hins vegar skeikull eins og aðrir, og heldur sennilega engu öðru fram. Hér er ekkert klerkaveldi við lýði. Prestur í kirkju, eða Ingvi Hrafn á Útvarpi Sögu - er einhver munur? Gísli bendir á að prestur sá sem hann heyrði predika hefði beint orðum sínum að aðgerðum ráðamanna, helst erlendum, en þó einnig hérlendum. Hann telur að þar sem ráðamennirnir séu ekki sóknarbörn prestsins, og hafi þar af leiðandi sjálfkrafa (að mati Gísla) engan áhuga á því sem hann er að segja, þá sé presturinn að misnota aðstöðu sína til að koma skoðunum sínum á framfæri. Og í samhengi við þetta segir Gísli: ,,Staðreyndin er sú að prestar eru eins og þú [Þorgeir, innsk. höf.] segir siðapostular en boðskapur þeirra ætti að miðast við þarfir söfnuðar þeirra. Af nógu er að taka sem stendur huga safnaðarbarna prestsins ágæta miklu nær en athafnir ráðamanna erlendra ríkja. Mín skoðun er sú að prestar megi tala almennt um boðskap Guðs en að ráðast með beinum hætti á ákveðnar ákvarðanir eða athafnir stjórnvalda er bara ekki í þeirra verkahring, til þess höfum við stjórnarandstöðuna. Það vill bara svo til að hún er full af aumingjum sem geta ekki komið fyrir sig orði svo maður skilur svo sem að prestgreyið verði svolítið pirrað og missi stjórn á skapi sínu. " Hverjar eru þarfir söfnuðarins Gísli? Ætti presturinn kannski bara að tala um uppeldi barnanna, hver á að sjá um uppvaskið, að börnin eigi að vera góð við ömmu o.s.frv.? Er það það eina sem "börn" sóknarinnar þurfa að velta fyrir sér? Slík atriði standa huga þeirra nær, það er rétt. En þar með er ekki sagt að heimsmálin eða pólitíkin geti ekki verið miklu mikilvægari og áhugaverðari efni í predikun. Eitthvað sem stendur umfjöllunarefni trúarbragðanna miklu nær. Fyrir mér má presturinn tala um hvað sem honum sýnist, svo lengi sem hann gerir það út frá þeim trúarbrögðum sem hann er talsmaður fyrir og reynir að heimfæra þau og þeirra gildi upp á eitthvað. Gísli er svo örlátur að telja prestinn mega tala almennt um boðskap Guðs, en hann telur óviðeigandi að hann ráðist á tilteknar ákvarðanir ráðamanna. Af hverju? Fólk má ráðast á ákvarðanir ráðamanna í útvarpi, sjónvarpi, á netinu, á kaffihúsum, á Austurvelli, á skipum, í flugvélum og úti í geimnum ef því sýnist. En hvað, ekki í kirkjunni? Við búum í kristnu samfélagi (að langmestum hluta) og þetta samfélag, daglegt líf okkar og löggjöfin að stórum hluta eru byggð á kristnum gildum. Og þegar framkvæmdavaldið sem framfylgir lögunum gerir eitthvað sem stríðir gegn góðu og gegnu kristnu siðferði að mati presta, eiga þeir þá ekki að tjá sig um það?! Jú, ef þeir eiga einhvern tímann að rétta úr hryggnum á sér og segja eitthvað, þá er það í slíkum tilfellum! Biskupinn hefði alveg mátt sleppa því að væla út af einhverju draugasetri á Stokkseyri á sínum tíma, og þess í stað ráðast harkalega á Íraksstríðið. En kannski var hann bara fylgjandi aðgerðunum í Írak, hver veit? Ekki ég. En Gísli var sennilega ánægður með vælið út af draugasetrinu, enda eru slík umfjöllunarefni hæfandi fyrir smáar sálir sóknarbarna úti á landi. Hér er þjóðkirkja, og á meðan títtnefndir ráðamenn þjóðarinnar breyta því ekki, á meðan þeir halda áfram að láta ríkisrekna útvarpsstöð útvarpa orðum presta á ríkislaunum, þá eru þeir að leggja blessun sína yfir það sem kristnin hefur fram að færa. Þeir eru að leggja blessun sína yfir þann boðskap sem prestarnir hafa fram að færa. Þegar prestar fara að segja þeim til syndanna vegna gjörða þeirra þá ættu allir þessir "sannkristnu" ráðamenn bara að hugsa sinn gang. En svo ég fari að slútta þessu þá getur einstaka kristna menn auðvitað greint á um siðferði og þeir þurfa ekki að vera sammála um það hvað sé rétt og rangt. Þá verða þeir bara að rífast um það og reyna að komast að einhverri niðurstöðu. Ráðamenn þurfa ekkert að fara eftir því sem prestarnir segja, þeir þurfa ekki einu sinni að hlusta á það frekar en þeir vilja. Prestarnir ættu að segja þar sem þeir vilja segja, og ráðamennirnir ættu að taka mið af því eftir eigin bestu skynsemi og framkvæma eftir því sem þeir telja fyrir bestu. Ég sé hvergi í þessu samhengi, ólíkt Gísla, að einhvers staðar þurfi að takmarka það sem prestarnir megi tjá sig um. Það er svo allt annar handleggur hvort að aðskilja eigi ríki og kirkju, umræða sem ég nenni ekki að fara út í í þessari færslu. Sjálfur held ég að það væri gott mál, og þá fyrst myndu prestarnir sennilega fara að hamra á sínum boðskap.

posted by Önundr @ 4/20/2004 05:41:00 e.h.